Allah, bu ayetlerde iman edenlerle inkâr edenleri karşılaştırmakta ve onların akıbetlerini açıklamaktadır.
19. ayette, “Hakkında azap hükmü kesinleşmiş kimseyi sen mi kurtaracaksın?” buyrularak Peygamber’e, iman etmeyenler için üzülmemesi gerektiği hatırlatılır. Çünkü Allah’ın azabına uğraması kesinleşmiş kimseyi hiç kimse kurtaramaz. Peygamber’in görevi sadece tebliğdir; hidayet Allah’tandır.
20. ayette ise, Allah’tan korkanlara verilecek ödül anlatılır: Onlara altından ırmaklar akan, kat kat odalardan oluşan cennetler hazırlanmıştır. Bu, Allah’ın söz verdiği bir gerçektir ve Allah sözünden dönmez. Cennette her şey insanların arzu ettiği biçimde olacak, hatta yüksek köşklerde bile suya ulaşmak kolay olacaktır.
21. ayet, Allah’ın kudretine işaret eder: Yağmurun gökten inip toprağa karışması, oradan farklı renk ve tatta bitkiler çıkması, sonra bu bitkilerin sararıp yok olması, insanın yaratılışına ve ölümden sonra dirilişine bir delildir. Bu düzen, akıl sahipleri için ibret doludur. Allah hikmetsiz hiçbir şey yapmaz; insanın yaratılması, büyütülmesi ve sonunda yeniden diriltilmesi bu hikmetin bir parçasıdır.
22. ayette, Allah’ın gönlünü İslam’a açtığı kimsenin iman nuruyla aydınlandığı, buna karşılık kalbi katılaşanların sapıklık içinde olduğu anlatılır. Kalbin İslam’a açılması, hakikati olduğu gibi görmeyi ve doğruya yönelmeyi sağlar. Peygamberimiz bir hadisinde, “Nur kalbe girdiğinde göğüs genişler” buyurmuştur. Bu da imanla birlikte gelen huzur ve ferahlığı ifade eder.
23. ayet, Kur’an’ın özelliklerini açıklar: Allah, çelişkisiz, en güzel söz olan Kur’an’ı indirmiştir. Kur’an hem uyumlu hem de öğütleri tekrar eden bir kitaptır ki insanlar unutmadan ders alsınlar. Allah’tan korkanların Kur’an okunduğunda tüyleri ürperir, sonra kalpleri huzur bulur. Bu kitap, Allah’ın rehberidir; onunla hidayete eren kurtulur, Allah’ın şaşırttığı ise doğru yolu bulamaz.
24. ayet, kıyamet günündeki azabı anlatır: O gün bazıları azaptan korunmak için yüzleriyle ateşi engellemeye çalışacak, ama bu mümkün olmayacaktır. Eller zincirli olacak, yüzleri azaba hedef olacaktır. Onlara, “Dünyada yaptıklarınızın karşılığını tadın!” denilecektir. Herkes kendi tercihinin sonucunu görecektir.
25. ayet, önceki kavimlerin de peygamberleri yalanladığını hatırlatır. Onların üzerine beklemedikleri yerden azap gelmişti.
26. ayette, Allah’ın onlara dünyada rezilliği tattırdığı, ama ahiretteki azabın çok daha büyük olacağı vurgulanır. Dünyadaki felaketler inkârın değil, inat ve eziyetin cezasıdır; inkârın karşılığı ise ebedî
Özetle:
Bu ayetlerde Allah, iman edenlerle inkâr edenlerin dünyadaki ve ahiretteki durumlarını karşılaştırır. Peygamber’e hidayetin yalnızca Allah’tan geldiği hatırlatılır. Kur’an’ın Allah tarafından indirilen, çelişkisiz ve en güzel söz olduğu belirtilir. Gönlü İslam’a açık olan kimseler nurla aydınlanır, kalbi katılaşanlar ise karanlıkta kalır. Sonunda herkes, dünyada yaptıklarının sonucunu görecektir.